के भा’को हामीलाई!

हामीलाई हाम्रो देशमा अरूले डण्डा देखाएर नियम बसालिदेओस् भन्ने लाग्न थाले जस्तो छ।

राजधानीको मेरो डेरा नजिकैको बाटो वान–वे हो। मूल सडकबाट मोडिने ठाउँमै वान–वे भनेर बुझाउने बोर्ड पनि छ। तर, वान–वे हो भन्ने जान्दाजान्दै पनि मानिसहरू त्यहाँ गाडी हुलेर जाम गरिरहेका हुन्छन्। त्यस्ता गाडीवालाहरू पटक्कै लज्जाबोध वा अप्ठ्यारो मानिरहेका हुँदैनन्, बरु च्यापिन लागेका पैदल यात्रीहरूलाई आँखा तरिरहेका हुन्छन्। त्यहाँ हत्तपत्त ट्राफिकको आँखा पुग्दैन। डण्डा लिएर कसैले निगरानी नगरेकाले वान–वेको नियम मान्न कोही तयार छैनन्, मानौं हामीसँग विना डण्डा देखाउन मिल्ने सुसंस्कार नै छैन।

एक समय ट्राफिक नियम पालना गराउन काठमाडौंको चोकमा उभिन आएका जापानी स्वयंसेवी कियोसी बाबाले ट्राफिक नियम नमान्ने पैदलयात्रुदेखि बहालवाला डीआईजीसम्मको गाडी रोकेर लाइसेन्स माग्नुपर्योक। “यहाँ मेरो सबैले वाह्वाही गरेका छन्, धेरै अखबारले अन्तरवार्ता पनि लिइसके, तर मैले त यहींका मान्छेले गर्न सक्ने काम मात्रै गरेको हुँ”, एक भेटमा कियोसी बाबाले भनेका थिए। तर, हाम्रा मुख्य सडकहरूमा अझै पनि बडा–बडा डिभाइडर राखेर, तिनमा डोरी टाँगेर पनि नपुगेर प्रहरीहरू डण्डा लिएर खट्नु परेको छ। Continue reading “के भा’को हामीलाई!”

सहनशील शहर

‘काठमाडौं शहर हेर्दा लाग्छ रहर, गिद्धै गिद्धको शहर! दिमाग चला पासा, पैसा खस्छ बरर …!’

गत वर्ष खुब चलेको नेपाली चलचित्र ‘लूट’ का पात्र हाकु कालेले काठमाडौंलाई यसरी गरेको व्याख्यालाई दर्शकले औधी मन पराए। सार्वजनिक बसमा होस् या काठमाडौंमा जोडेको निजी कारमा, अस्ति दशैं मनाउन घर जाँदाजाँदै पनि धेरै मान्छेले यो शहरलाई सकेको गाली गरे। दशैंपछि उनीहरू फेरि ‘यो स्वार्थी, पीडक शहर’ भन्दै काठमाडौं छिरे। फेसबुकका भित्ता र ट्वीटरको टाइमलाइनहरूमा छाएका त्यस्ता स्टाटस्मा अझै पनि ‘लाइक’ को वर्षा भइरहेको छ।
बाहिरका त बाहिरिया भइहाले, यहींकाहरू पनि काठमाडौंसँग निकै रिसाएका देखिन्छन्। उनीहरू यहाँबाट बाहिरिंदा ‘आनन्द’ अनुभव गर्छन् र भित्रिंदा ‘दिक्क’ मान्छन्। लाग्छ, जो पनि काठमाडौंलाई एकचरण गाली नगरी ननिदाउने भएका छन्। यहींका, बाहिरका जोसुकै हुन् हरेकबाट दुत्कारिनु काठमाडौंको नियति भएको छ। यो पंक्तिकारले फेसबुकमा काठमाडौंबारे तपाईंको मनमा के छ भनेर लेख्दा आएका २६ प्रतिक्रियामध्ये जम्मा दुइटा सकारात्मक थिए। काठमाडौंप्रतिको गुनासो, इर्ष्या वा रीस नयाँ होइन, जुन अहिले यो ढंगले व्यक्त भइरहेको छ। काठमाडौंलाई बद्नाम गरिएको साहित्य, चलचित्र हिट हुने संभावना बढेको बढ्यै छ।
Continue reading “सहनशील शहर”